สะระแหน่ |
ข้อมูลทางพฤกษศาสตร์ชื่อสามัญ Mint , Kitchen Mint
ชื่อวิทยาศาสตร์ Mentha cordifolia Opiz. วงศ์ Labiatae ชื่อท้องถิ่น หอมด่วน หอมเดือน (ภาคเหนือ) มักเงาะ สะแน่ (ภาคใต้) ขะแยะ สาระแหน่ (ภาคอีสาน) ถิ่นกำเนิด มาจากแถบยุโรปตอนใต้และแถบทะเล เมดิเตอร์เรเนียน ลักษณะทั่วไป เป็นพืชผักสมุนไพร เป็นพืชยืนต้น ประเภทไม้เลื้อยคลุมดิน มีความสูงประมาณ 1 ม. ลำต้นมีลักษณะเป็นสี่เหลี่ยม มีสีม่วงน้ำตาล ลำต้นเดี่ยวโคนต้นสูง ใบมีลักษณะรูปรี โคนกลมปลายรี มีสีเขียว ดอกออกเป็นช่อยาว มีสีขาว สะระแหน่มีหลายสายพันธุ์ในสกุลตระกูลมิ้นต์ วงศ์กะเพรา ลำต้นเดี่ยวโคนต้นสูง สามารถนำไปใช้ได้ทั้งลำต้น ใบ และดอก เป็นพืชสมุนไพรที่มีมาแต่โบราณ มีประโยชน์และสรรพคุณทางยา ใช้นำมารักษาโรคต่างๆ ได้หลายอย่าง สะระแหน่จะมีกลิ่นหอมฉุนเฉพาะตัว และสามารถนำมาประกอบ ปรุงอาหารเมนูต่างๆ ได้มากมายหลายเมนู ได้แก่ ยำ ลาบ ต้มยำ สะระแหน่นิยมใช้เป็นส่วนผสม ในการทำไอศกรีม และทำชาสมุนไพร ทั้งร้อนและเย็น มักใช้ผสมในอาหาร ร่วมกับสมุนไพรชนิดอื่นๆ ใช้แต่งหน้าเครื่องดื่มต่างๆ ใช้เป็นเครื่องเคียงในอาหาร ผลไม้สดและขนมหวาน การขยายพันธุ์ เมล็ด ปักชำ |
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ประโยชน์
1. ใบอ่อน/ยอดอ่อนสะระแหน่ใช้เป็นผักจิ้มน้ำพริก หรือ รับประทานเป็นผักคู่กับอาหารจำพวกลาบ น้ำตก ซุปหน่อไม้ เป็นต้น
2. นำใบสดมาบี้เพื่อสูดดมจะได้กลิ่นน้ำมันหอมระเหย ช่วยให้สดชื่น แก้อาการวิงเวียนศรีษะ
3. นำใบสดมาล้างน้ำให้สะอาด และนำมาตากแห้ง 5-7 แดด สำหรับใช้ชงเป็นชาดื่ม
4. ใบตากแห้ง นำมาบดเป็นผง ใช้บรรจุในแคปซูลรับประทานเป็นยาสมุนไพร
5. น้ำต้มใบสะระแหน่ใช้รดแปลงผัก ป้องกันแมลงศัตรูพืช
6. น้ำมันหอมระเหยใบสะระแหน่ใช้ผสมในเครื่องสำอาง และผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพ สำหรับเป็นสารให้กลิ่น ตัวทำละลาย และใช้เพื่อป้องกันเชื้อจุลินทรีย์
7. น้ำมันหอมระเหยใช้ผสมในอาหารเพื่อยับยั้งการเติบโตของจุลินทรีย์ทำให้อาหารเก็บไว้ได้นาน รวมทั้งเพื่อปรับปรุงกลิ่นของอาหารให้มีกลิ่นหอมน่ารับประทานมากขึ้น
8. น้ำมันหอมระเหยใช้ทานวด แก้อาการปวดเมื่อย
2. นำใบสดมาบี้เพื่อสูดดมจะได้กลิ่นน้ำมันหอมระเหย ช่วยให้สดชื่น แก้อาการวิงเวียนศรีษะ
3. นำใบสดมาล้างน้ำให้สะอาด และนำมาตากแห้ง 5-7 แดด สำหรับใช้ชงเป็นชาดื่ม
4. ใบตากแห้ง นำมาบดเป็นผง ใช้บรรจุในแคปซูลรับประทานเป็นยาสมุนไพร
5. น้ำต้มใบสะระแหน่ใช้รดแปลงผัก ป้องกันแมลงศัตรูพืช
6. น้ำมันหอมระเหยใบสะระแหน่ใช้ผสมในเครื่องสำอาง และผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพ สำหรับเป็นสารให้กลิ่น ตัวทำละลาย และใช้เพื่อป้องกันเชื้อจุลินทรีย์
7. น้ำมันหอมระเหยใช้ผสมในอาหารเพื่อยับยั้งการเติบโตของจุลินทรีย์ทำให้อาหารเก็บไว้ได้นาน รวมทั้งเพื่อปรับปรุงกลิ่นของอาหารให้มีกลิ่นหอมน่ารับประทานมากขึ้น
8. น้ำมันหอมระเหยใช้ทานวด แก้อาการปวดเมื่อย