ตะไคร้
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Cymbopogon citratus Stapf.
ชื่อสามัญ : Lemon Grass, Lapine
วงศ์ : Poaceae (Gramineae)
ชื่ออื่น : จะไคร้ (ภาคเหนือ) ไคร (ภาคใต้) คาหอม (เงี้ยว-แม่ฮ่องสอน) ห่อวอตะไป่ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) หัวสิงโต (เขมร-ปราจีนบุรี) ตะไคร้แกง (ทั่วไป)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ ตะไคร้เป็นพืชล้มลุกมีอายุหลายปี สูง 0.75-1.2 เมตร เหง้าใต้ดินมีกลิ่นเฉพาะ ข้อและปล้องสั้นมาก แตกเป็นกอ กาบใบสีขาวนวลอมม่วงยาวและหนาหุ้มข้อและปล้องไว้ ใบเป็นใบเดี่ยว ยาว เรียวปลายแหลม แผ่นใบสากและคม ดอกเป็นช่อยาว มีดอกเล็กจำนวนมาก ผลมีขนาดเล็ก ปลูกง่ายและเจริญในดินทุกชนิด
ส่วนที่ใช้เป็นยา เหง้าและลำต้นแก่
รสและสรรพคุณยาไทย รสปร่า กลิ่นหอม บำรุงธาตุ แก้โรคทางเดินปัสสาวะ ขับลมในลำไส้ เจริญอาหาร แก้คาว
ชื่อสามัญ : Lemon Grass, Lapine
วงศ์ : Poaceae (Gramineae)
ชื่ออื่น : จะไคร้ (ภาคเหนือ) ไคร (ภาคใต้) คาหอม (เงี้ยว-แม่ฮ่องสอน) ห่อวอตะไป่ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) หัวสิงโต (เขมร-ปราจีนบุรี) ตะไคร้แกง (ทั่วไป)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ ตะไคร้เป็นพืชล้มลุกมีอายุหลายปี สูง 0.75-1.2 เมตร เหง้าใต้ดินมีกลิ่นเฉพาะ ข้อและปล้องสั้นมาก แตกเป็นกอ กาบใบสีขาวนวลอมม่วงยาวและหนาหุ้มข้อและปล้องไว้ ใบเป็นใบเดี่ยว ยาว เรียวปลายแหลม แผ่นใบสากและคม ดอกเป็นช่อยาว มีดอกเล็กจำนวนมาก ผลมีขนาดเล็ก ปลูกง่ายและเจริญในดินทุกชนิด
ส่วนที่ใช้เป็นยา เหง้าและลำต้นแก่
รสและสรรพคุณยาไทย รสปร่า กลิ่นหอม บำรุงธาตุ แก้โรคทางเดินปัสสาวะ ขับลมในลำไส้ เจริญอาหาร แก้คาว
ลำต้นเป็นพืชตระกูลหญ้า ตะไคร้เป็นพืชที่เจริญเติบโตง่าย อาจมีทรงพุ่มสูงถึง 1 เมตร มีลำต้นที่แท้จริงประมาณ 4-7 เซนติเมตร ลำของต้นจะถูกห่อหุ้มไปด้วยกาบใบโดยรอบ ใบยาวแคบเส้นใบขนานกับก้านใบ ใบของตะไคร้อุดมไปด้วยน้ำมันหอมระเหย ที่นิยมนำมาปลูกเป็นพันธุ์พื้นเมืองที่ปลูกกันโดยทั่วไป
|
|
สรรพคุณ
นอกจากใช้ส่วนของเหง้าและลำต้นแก่ ในการประกอบอาหาร เช่น ต้มยำ และอาหารไทยหลายชนิด เพื่อให้กลิ่นหอม และเพิ่มสรรพคุณทางยา ยังสามารถจำแนกสรรพคุณเป็นส่วนๆ ได้อีกดังนี้ ใช้ทั้งต้น : บำรุงสมอง ช่วยให้สมาธิดี แก้ปวดท้อง ขับปัสสาวะ รักษาหืด ถ้าใช้ร่วมกับสมุนไพรชนิดอื่นจะช่วย บำรุงธาตุ เจริญอาหาร และขับเหงื่อ หัว : เป็นยารักษาเกลื้อน แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ แก้ปัสสาวะพิการ แก้นิ่ว บำรุงไฟธาตุ แก้อาการขัดเบา ถ้าใช้รวมกับสมุนไพรชนิดอื่น จะเป็นยาแก้อาเจียน แก้ทราง ยานอนหลับลดความดันสูง แก้ลมอัมพาต แก้กษัยเส้น และแก้ลมใบ ใบสด ๆ จะช่วยลดความดันโลหิตสูง แก้ไข้ ราก : ใช้เป็นยาแก้ท้องเสียและปวดท้อง ใบ : ช่วยรักษาอาการไข้ และความดันโลหิตสูง ต้น : โดยทั่วไปใช้แก้อาการเบื่ออาหาร และขับลม เป็นยาบำรุงธาตุไฟ แก้โรคนิ่ว และโรคทางเดินปัสสาวะ ซึ่งถ้าเอาผสมกับสมุนไพรชนิดอื่น จะแก้โรคหนองใน และดับกลิ่นคาว แต่ถ้าใช้ต้นสดๆ นำมาโขลกคั้นเอาน้ำดื่มแก้อาการเมาของผู้เมามากๆ จะช่วยให้สร่างเร็ว น้ำมัน : มีฤทธิ์ในการต้านเชื้อรา มีส่วนช่วยป้องกันมะเร็งลำไส้ใหญ่ ลดการบีบตัวของลำไส้ ใช้ทาบรรเทาอาการปวด และยังใช้กลิ่นไล่สุนัขและแมว ได้อีกด้วย |
http://www.thaichef.in.th/mobile/article_herbdetail.php?aid=7
|